Người đến Sài Gòn hay hỏi cắc cớ vậy. À, loanh quanh đâu đó trong… Chợ Lớn, khu người Hoa, quận 5, 6, 11… Nói thì nói vậy, còn đường nào, đâu là trung tâm thì cũng… chỉ đại, chợ Bình Tây hay Bưu điện quận 5…
TP HCM và Chợ Lớn xưa là hai thành phố, nối với nhau bằng một quốc lộ có đường xe lửa ( nay là đường Trần Hưng Đạo ). Sau năm 1956, tên gọi TP HCM mới được dùng chung để chỉ cả hai vùng đất này .
Bạn đang đọc: Chợ Lớn ở đâu?
Có nhiều lý giải về cái tên Hồ Chí Minh, nhưng một lý giải dễ thuyết phục : thành phố xưa còn là rừng, cây nhiều nhất là cây gòn, to lớn, thân xanh có gai, mỗi mùa ra bông bay trắng xóa … Gòn là cây bông gòn. Còn Sài, theo tiếng Hoa cổ, là củi, cây củi. TP HCM có nhiều Xóm Củi, Bến Củi … cũng là “ sài ”, củi …
“ Tiêu chuẩn ” lên thành phố xưa, có vẻ như có ba khu công trình kiến trúc : tòa thị chính, bưu điện và chợ. Người Pháp đến, có thêm một khu công trình nữa, thường ở TT : nhà thời thánh .
TP HCM lên thành phố to, chợ chuyển đến nơi mới, TT, tiện mọi đường. Đó là chợ Bến Thành, hay còn gọi là Chợ Mới. Cái chợ Hồ Chí Minh ở lại chỗ cũ, trở thành Chợ Cũ .
Chợ Lớn ( Chợ Cũ ) do người Hoa xây dựng năm 1778, được thiết kế xây dựng lại sau cuộc chiến tranh chúa Nguyễn – Tây Sơn .
Khi Pháp chiếm Nam Kỳ, Chợ Lớn thành thành phố. Nay, Chợ Lớn được dùng để chỉ vùng đất gồm có Q. 5, Q. 6 và một phần của Q. 11 .
Thành phố Chợ Lớn, giống như một China Town ở nhiều nước khác, là TT thương mại, nhà hàng siêu thị, vui chơi, sản xuất thủ công bằng tay, thành phố Đông Y có nhiều kiến trúc Trung Hoa cổ .
Chợ Bình Tây, trung tâm Chợ Lớn
Ở đâu có người Hoa, ở đó có kinh doanh. Người Hoa giỏi kinh doanh và cần chợ để kinh doanh lớn. Chợ Bình Tây được gọi là Chợ Lớn Mới, kiến thiết xây dựng vào những năm 20 của thế kỷ XX, là nơi giao thương mua bán kinh doanh lớn, có tiếng khắp xứ Đông Dương .
Chợ Bình Tây thi công thiết kế xây dựng vào thế kỷ 18. So với chợ của người Việt thời đó thì khu chợ này lớn hơn nên được gọi là Chợ Lớn. Năm 1928, thương nhân gốc Hoa, tên Quách Đàm, bỏ tiền thiết kế xây dựng Chợ Lớn mới trên khu đất có diện tích quy hoạnh hơn 25.000 mét vuông ở thôn Bình Tây ( vùng Đông Phố ) theo kỹ thuật kiến thiết xây dựng văn minh của Pháp nhưng kiến trúc Trung Quốc .
Sau năm 1975, Chợ Lớn được đổi tên thành chợ Bình Tây. Năm 1992, chợ được tu sửa và xây thêm tầng .
Chợ Bình Tây.
Quách Đàm đi lên ông chủ từ người lượm ve chai, đêm ngủ vỉa hè. Nhờ mánh lới làm ăn, ông mua khu ruộng hoang hóa để xây chợ Bình Tây lớn nhất Hồ Chí Minh .
Quách Đàm tên thật là Diệm, người Triều Châu, Trung Quốc. Khởi thủy, chú Quách cũng quàng trên vai đôi quang gánh đi khắp hang cùng ngõ ngách mua và bán ve chai. Không nhà cửa, người thân thích, ông cứ đi mua và bán cả ngày, tối về lại kiếm mái hiên ở Chợ Lớn ngủ .
Bỏ nghề ve chai, ông chuyển sang buôn da trâu, vi cá. Quách Đàm đi khắp Hồ Chí Minh và những tỉnh lân cận mua hàng rồi xuất khẩu. Phất lên, ông thuê nhà trên đường Hải Thượng Lãn Ông mở cửa hiệu lớn .
Vài năm sau, ông mướn thêm một căn phố ở chợ Kim Biên, chuyển sang thu mua lúa gạo ở những tỉnh miền Tây, trở thành nhà thầu cung ứng gạo lớn nhất Hồ Chí Minh – Chợ Lớn .
Chợ Bình Tây được ông Quách Đàm xây dựng và tặng hoàn toàn cho chính quyền lúc bấy giờ. Ông chỉ xin dựng mấy dăy phố lầu xung quanh chợ. Dấu tích các dăy phố Tàu giờ đây không còn nhiều.
Chợ Bình Tây xây năm 1928 theo kỹ thuật của Pháp. Kiến trúc hình bát quái được cho là nét độc lạ nhất, gồm 12 cổng, bên trong có hoa viên thoáng đãng để khách ngồi nghỉ. Hệ thống móng nền làm bằng đá sỏi, bêtông chắc như đinh nên không có hiện tượng kỳ lạ sụt, lún .
Sau hai năm kiến thiết xây dựng, chợ triển khai xong rất khang trang, thật sạch, nhanh gọn trở thành khu kinh doanh thương mại sầm uất, đầu mối bán sỉ khắp Nam Kỳ lục tỉnh, sang tận những nước láng giềng …
Chợ Bình Tây nay được trùng tu, phục chế, như một đầu mối giao thương mua bán và di tích lịch sử tăng trưởng của thành phố .
Source: https://cuulongreal.com
Category: Hỏi – Đáp