Mần trầu dùng toàn cây tươi hay khô. Có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, Bổ huyết, hành huyết, lợi tiểu, giải độc, mát gan. Dùng ở các trường hợp hư tổn, chướng bụng, tiểu tiện không thông, phong thấp, sốt rét, sốt, gan nóng, huyết áp cao.
Cỏ mần trầu có khắp mọi miền nước ta và có nhiều tên khác như : vườn trầu, màn trầu … Tên Hán cũng nhiều như : dã kê thảo ( móng gà rừng ). Tên Latin là Eleusine indica ( L ) Gaertn, họ Lúa ( Poaceae ). Cỏ mần trầu có cụm hoa mọc trên 1 cán ở ngọn thân gồm 5 – 7 bông, xếp tỏa tròn như những cái chong chóng, lá nhỏ dài. Cỏ mần trầu cả cây được dùng làm rau thuốc dạng tươi và khô .
Một số kinh nghiệm dùng cỏ mần trầu
Bạn đang đọc: Cỏ mần trầu rất giàu công dụng
Hải Thượng Lãn Ông dùng cỏ mần trầu 40 g, sắc với ích mẫu 40 g, uống chữa viêm tinh hoàn ( Bách gia trân tàng ) .
Theo Hội Y học Dân tộc Thanh Hóa: mần trầu vị nhạt, tính mát, thanh nhiệt, làm ra mồ hôi, mát gan, lợi tiểu, chữa cảm mạo mồ hôi không ra được… Liều 20 – 40g.
Chữa sỏi tiết niệu ( lương y Lê Mậu Biền góp sức ) : cỏ mần trầu 40 g, bông mã đề 20 g, mộc thông 8 g, chi tử 8 g, lá tre 20 lá, cam thảo 8 g, cù mạch 8 g, hương phụ chế 12 h, sinh địa 16 g. Nếu đái ra máu thì thêm 20 g rễ cỏ tranh, đái buốt thêm hoạt thạch 12 g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần, uống một đợt 10 thang .
Kinh nghiệm đồng bào Chăm. Người Chăm gọi cỏ mần trầu là sơ chài. Dùng để thanh nhiệt, lương huyết, giải độc, mát gan, chữa ho khan, sốt âm ỉ về chiều, lao lực, mệt nhọc. Dùng dạng nước sắc 16 – 20g.
Đồng bào dân tộc Dao ở Hà Giang dùng bài thuốc có cỏ mần trầu sau đây để chữa bệnh tóc bạc rất hiệu nghiệm:
Thuốc uống : cỏ mần trầu 10 g, rễ khúc khắc 25 g, vỏ thân cây ngũ ga bì 15 g, vỏ thân đỗ trọng 15 g, rễ cam thảo 5 g, cả cây nhân trần 5 g. Về mùa đông, thêm 2 g gừng nóng. Tất cả phơi khô, thái nhỏ, sắc uống trong một ngày, sau bữa ăn chính khoảng chừng 15 phút. Kiêng chất tanh, chất kích thích, rau muống, cà chua. Phụ nữ có thai hoặc đang có kinh không được dùng .
Thuốc dùng ngoài : cả cây cối mần trầu 200 g, bồ kết 3 quả, cỏ mần trầu thái nhỏ nấu với hai lít nước đến sôi. Để âm ỉ lửa nhỏ trong 5 phút, chắt lấy nước trong, để vừa ấm gội đầu, nên ngâm tóc trong nước càng tốt. Sau đó, tráng lại bằng nước lã .
Kinh nghiệm của một số lương y
Cụ Trần Tiễn Hy:
Chữa đại tiện ra máu đen do chảy máu dạ dày nên dùng bài thuốc sau : cỏ mần trầu, muồng trâu ( cành lá ), cam thảo nam, cây ké, trắc bá diệp, rễ tranh ( sao đen ), rau má mỗi thứ 1 nắm ; cỏ mực 2 nắm, ngải cứu 9 lá, củ sả 5 lá, gừng sống 3 lát, than tóc rối 2 muỗng, lọ nồi chảo gang ( bách thảo sương ) 1 muỗng canh. Đổ ngập nước sắc còn 2 bát chia 2 lần uống trong ngày. Sắc nước 2 uống trong ngày .
Lương y Nguyễn Văn Phấn:
Nóng sốt môi nứt, lưỡi tưa : cỏ mần trầu, rau má, rau bồ ngót, rễ tranh, cỏ mực, rau sam, lá muồng trâu, cây ké, mỗi thứ 1 nắm ; bí đao 2 khoanh, đậu xanh 1 muỗng to. Sắc uống như trên .
Nổi mụn trong miệng : do nhà hàng nhiều đồ cay nóng nên cần thanh nhiệt giải độc lợi tiểu tiện. Dùng : cỏ mần trầu, cây muỗng trâu, rễ cỏ tranh, rau sam, rau má, rau ngót, rau dền trắng, cỏ mực, cây ké, cây đậu săng, cam thảo nam, mỗi thứ 1 nắm ; bí đao 2 khoanh mỏng dính, củ sả 10 lát mỏng mảnh, gừng tươi 3 lát, vỏ quýt 1 cái. Sắc với nước ngập 1 lóng ngón tay còn 1 bát để uống hết. Sắc lần 2, lần 3 để uống trong ngày .
Lương y Vương Đăng:
Băng huyết : cỏ mần trầu, cây muồng trâu ( thái nhỏ ), cam thảo nam, rễ tranh, cỏ mực, rau má, cây ké, mỗi thứ 1 nắm ; ngải cứu 10 lá, củ sả 10 lát, gừng sống 10 lát, vỏ quýt 1 vỏ. Đổ ngập nước sắc còn 2 bát, chia 2 lần uống trong ngày .
Lương y Nguyễn Hữu Chi:
Huyết trắng dầm dề do huyết nóng : cỏ mần trầu, cây muồng trâu ( thái nhỏ ), rau má, cỏ mực, cây móng tay trắng, rau sam, rễ cỏ tranh, vỏ dừa thái nhỏ, cây ké, cây vậy ( dậy ) trắng ( thái nhỏ ), cây bông trang trắng, cam thảo nam, mỗi thứ 1 nắm ; ngải cứu 10 lá, củ sả 10 lát, gừng sống 10 lát, vỏ quýt 1 cái. Đổ ngập nước sắc còn 2 bát chia 2 lần uống, sắc lần 2 uống trong ngày thay nước uống .
Đang cho con bú, vú sưng đau : cấp bách dùng 2 cách trong uống ngoài đắp như sau :
– Uống trong : cỏ mần trầu 40 g, bồ công anh 12 g, thổ phục linh 20 g, ngổ đất 40 g, rau sam 20 g, lá ớt 20 g, cỏ the 20 g, me đất 16 g, măng sậy 40 g, măng tre già 20 g, dây hoàng đằng 20 g, củ cỏ ống 20 g, cây chó đẻ răng cưa 16 g, dây cườm thảo 16 g, lá vông nem 40 g, cỏ mực 40 g, khổ qua 40 g, rễ tranh 40 g. Đổ ngập nước sắc còn 2 bát chia 2 uống. Sắc nước 2 – 3 uống cả ngày .
– Thuốc đắp: cây bòng bong 1 nắm, tóc rối 2 nắm. Giã nhuyễn rồi trộn dấm đắp lên vú. Khi đã khô lại trộn dấm cho ẩm lại đắp tiếp.
Lương y Hoàng Duy Tân:
Trị “ mát ” ( tinh thần ) : bị cảm sốt cao kép dài, khát kinh hoàng, đòi tắm, đập phá, nói nhảm, không ngủ được. Dùng cỏ mần trầu 20 g ( bỏ hoa, rễ ). Sắc uống liên tục, hoàn toàn có thể uống 60 g / ngày và lê dài 1 tháng. Bệnh nhân rất thích uống nước này, bệnh nhân khỏi lại lên cân. Theo lý giải của lương y Tân : mần trầu còn có tên thanh tân thảo, hàm nghĩa làm mát tân dịch bị khô do sốt nóng dữ, gây bốc hỏa, xâm hại tâm ( tâm tàng thần ) .
Chữa tóc khô cứng, dễ gãy, đổi màu (đã dùng các loại dầu gội không có kết quả kể cả dầu gội bồ kết): lấy cỏ mần trầu 40 – 50g, nấu sôi kỹ lấy nước gội đầu hàng ngày. Sau 2 tuần thấy chuyển biến rõ. Sau 1 tháng tóc mọc đen đều mềm mượt. Theo lương y Tân, dân gian đã truyền miệng “Bồ kết sạch gầu, mần trầu tốt tóc”. Theo kinh nghiệm dân gian, để gội đầu thường ngày đề phòng các bệnh thì tốt nhất là phối hợp cỏ mần trầu với hương nhu.
Source: https://cuulongreal.com
Category: Hỏi – Đáp
